تأثیر باقی مانده مس بر رشد و ترکیب شیمیایی نهال های پسته در برخی از خاک های آهکی رفسنجان

به منظور بررسی تأثیر باقی‎مانده مس بر رشد و ترکیب شیمیایی نهال‎های پسته و هم-چنین ارزیابی شکل های شیمیایی آن، آزمایشی در گلخانه دانشگاه ولی عصر رفسنجان انجام گردید بدین صورت که یازده نمونه خاکی که از مناطق مختلف رفسنجان و انار جمع آوری و مس (0، 5 و 10 میلی‎گرم مس در کیلوگرم خاک از منبع سولفات مس) بر روی آن اعمال شده و تحت آزمایش قبلی بذر های پسته در آن کشت شده و برداشت گردید و مجدداً بذرهای پسته در این خاک‎ها کشت گردید و نهال‎ها به مدت هشت ماه نگه‎داری شدند. در پایان دوره رشد، گیاهان برداشت شدند و اندام هوایی (برگ و ساقه) و ریشه پس از شست و شو با آب مقطر و خشک کردن در آون، جداگانه وزن شدند. غلظت عناصر آهن، منگنز، مس و روی در ریشه و اندام هوایی به‎وسیله دستگاه جذب اتمی اندازه‎گیری شد. نمونه‎های خاک هوا خشک شدند و عصاره‎گیری دنباله‎ای مس در نمونه‎های خاک انجام گردید. نتایج نشان داد که کاربرد 5 میلی‎گرم مس در کیلوگرم خاک باعث افزایش معنی‎دار وزن خشک ساقه و اندام هوایی، سطح برگ و قطر ساقه گردید. نتایج عصاره‎گیری دنباله‎ای نشان داد که بیش از 70 درصد مس به شکل باقی‎مانده و 13 و 15 درصد مس به ترتیب به شکل آلی و کربناتی بود و بخش های تبادلی و جذب سطحی شده مقدار ناچیزی از مس موجود در خاک را به خود اختصاص دادند. مس کربناتی بیشترین نقش را در رشد و غلظت مس گیاه داشت. به طور کلی، الگوی کلی توزیع مس در نمونه‎های خاک قبل و بعد از کشت به‎صورت زیر بود: مس جذب سطحی شده< مس تبادلی < مس آلی< مس کربناتی< مس باقی مانده